|
Studieverlof ds Kest Jelsma
Studieverlof ds Kest Jelsma
Alle boeken gingen over de betekenis van christelijk geloof nú. Niet alleen voor de Kerk maar ook voor de wereld. Vanuit drie van de gelezen boeken wil ik iets over dit thema met u delen. Mooi was dat een vierde boek dat ik las, Jezus waarom? Van Bas Ragas, daar ook weer op een eigen manier bij aansloot! (Naast deze boeken las ik nog in een tweetal andere boeken overigens, maar wat zijn 2 weken toch gauw voorbij…). Het gelezene zal met me mee gaan en zijn weerslag hebben in preken en ontmoetingen.  Over deze 3 aspecten schrijft Paas.
 Alles is ondergeschikt geworden aan de groei. Alles – ook de mens - is middel geworden, productiemiddel, dat zijn waarde en belang alleen ontleent aan het feit of iets/iemand succesvol is. Er is geen ander doel meer dan groei. We zitten met zijn alle gevangen in dit systeem. Ellul legt de nadruk op het eigen en andere verhaal van het evangelie: er is wél een doel: het Koninkrijk van God. Ons handelen moet daarop gericht zijn. Een nieuwe levensstijl die niet door de politieke of de economische situatie wordt bepaald maar door de geestelijke. Een weg van gebed, een levensstijl van matigheid, vrijheid en eenheid. Voor Ellul biedt het christelijk geloof dus een heilzaam tegenwicht tegenover een systeem waarin alles draait om groei en waaraan een mens als middel ondergeschikt wordt gemaakt. Er is, zo stelt hij, een ander doel, het Koninkrijk van God van recht en gerechtigheid. Wij zijn geroepen daar een teken van te zijn. De komst van dat Koninkrijk zelf echter is aan God, het komt van God, het is zijn werk. In het derde boek dat ik las met het oog op de betekenis van Kerk, geloof en Evangelie kwamen elementen uit de andere 2 boeken terug. Het boek ‘Democratie vraagt om religie’ van Hartmut Rosa.  Net als Ellul stelt ook Rosa dat we in een crisissituatie verkeren. We worden gedwongen om permanent te groeien terwijl we niet meer weten waarom en waar naar toe. Het enige doel is om in stand te houden wat we hebben, de handhaving van de status quo inzake onder anderen onze sociale zekerheid. En daar is een permanente groei voor nodig. Een groei die mensen uitput, een groei die de schepping qua energie en grondstoffen uitput. Duizenden jaren gebruikten mensen zoveel energie als ze nodig hadden voor hun bestaan. Wij gebruiken elk jaar echter alleen maar meer energie om het bestaande te handhaven. Een uitweg zal moeten gepaard gaan met/beginnen met een verandering van de mens. Rosa introduceert het begrip ‘resonantie’ . Resonantie is reageren op de ander, de schepping en de Ander. Het vraagt om een ontvankelijke houding en een luisterend hart. Van groot belang is daarbij de verticale resonantie. Een verticale belofte die resonantie teweeg wil brengen. Een verticale resonantie verwoord met ‘Ik heb je bij je naam geroepen, je bent van Mij’. Een boodschap die je herinnert aan je identiteit en je ver doet uitstijgen boven het zijn van een productiemiddel. Dit bepaalt ons er bij, herinnert ons er aan wie we zijn en dat er een andere houding mogelijk is tegenover de ander en de schepping dan die van de groei. Dit is de boodschap van het evangelie waardoor een mens mag óphoren. Het evangelie, de Kerk, heeft een enorm reservoir aan rituelen, sacramenten, liederen en teksten die als we ze horen in ons kunnen resoneren en ons er bij bepalen dat een mens meer is dan een overvraagd productiemiddel. De verticale resonantie is de kern. En vandaaruit kun je verder gaan met ontvankelijk luisteren naar de ander, de schepping en de Ander. Een resonantie die mij verandert, die iets met mij, met de ander, doet, die mij transformeert, die mij tot andere inzichten brengt. Resonantie opent ons de ogen voor waar het om gaat en wie we zijn, voor kostbare kwetsbaarheid van de schepping en de roepende liefde van God. Het begint met oog een oor hebben voor wat er vanuit de ander, de schepping en de Ander op mij afkomt. En dat zal iets teweeg brengen: een doorgaande beweging van wederkerigheid. En het vierde boek In alles wat ik las werd ik gesterkt en bevestigd in mijn geloofsovertuiging dat de bevrijdende boodschap van het evangelie zeer actueel is. Een boodschap waarin de Kerk mag bemiddelen ten dienste van een wereld in nood en crisis. Een boodschap die nieuwe vormen, nieuwe woorden en beelden mag bevatten. Bevrijdend vind ik dat God allang met deze wereld en de ander bezig is. Ik hoef de ander mijn godsbeeld en mijn waarheid niet op te dringen. Misschien loop ik God en daarmee mijzelf en de ander daarmee zelfs wel voor de voeten. Geloven. Op weg zijn. Het is een zoektocht, een ontdekkingstocht waarop je je in een onbevangen luisterhouding mag laten verrassen. Luister naar de ander, Wie God voor háár is. Hoe Hij in zijn leven aanwezig en aan het werk is. Luisteren. De wederkerigheid van de resonantie. Ik vond dat ook zo mooi in het vierde boek dat ik las Jezus waarom? Van Bas Ragas. Zoekend, luisterend.  Luister ook naar de schepping. Verwonderd en ontroerd raken door Gods heerlijkheid die je ervaart in de natuur, in de planten, in de dieren. Luister dan ook naar het zuchten van de schepping. Juist in jou als christen mag dat resoneren. Juist omdat het Góds schepping is. en schepping bedreigd door een absurde groei die geen doel dient. Nochtans Góds schepping waarmee God een verbond heeft gesloten. Resonantie, wederkerigheid. We hebben elkaar nodig. We hebben een taak, een roeping: de navolging van Christus. We hebben een woord voor elkaar, voor de wereld. Woorden én daden. Resonantie: een kernwoord voor deze tijd, voor een wereld in crisis. Een luisterend hart, luisteren met je hart naar de ander, de schepping, de Ander. De kern van ons. Resonerend. Transformerend. Deel uit makend van Gods redding in Jezus naam vanuit de kracht, het geloof, de hoop en de liefde van de heilige Geest. 16 januari 2024, Ommen, ds. Kest Jelsma | ||
| terug | ||